Justyna Kabala
„Z Czerska”

Wystawa rysunków / 26.01 – 11.05.2025
Wernisaż: Sobota, 25.01.2025, godz. 16.00

Muzeum Wycinanki w Konstancinie-Jeziornie
ul. Anny Walentynowicz 18

Seria prac ,,Z Czerska’’ nawiązuje do ludowych ornamentów. Inspiracją do stworzenia cyklu grafik stały się wspomnienia z Czerska – niewielkiej miejscowości w województwie mazowieckim, położonej w starorzeczu Wisły. W Czersku mieszkali moi dziadkowie i jako dziecko spędzałam tam wiele czasu.

W zaprezentowanych grafikach formy roślinne przeplatają się ze zwierzętami lub maszynami. Prace w większości przybierają podłużną formę przypominającą wieszane na ścianach kilimy, czy ręcznie tworzone bieżniki na stół. W ornamenty wplecione zostały zwierzęta, które spotykałam u dziadków
w sadzie: bażanty, zające, sarny, jeże. Pojawiają się tam także maszyny, które zapamiętałam z dzieciństwa, jak pług i należący do mojego dziadka Fiat 125p. W pracach zostały również odzwierciedlone najważniejsze dla mnie miejsca w Czersku: kapliczka, zamek, a także dom rodzinny pradziadków.

Poszukując własnych środków wyrazu, nawiązuję do motywu haftu wilanowskiego z regionu Urzecza. Jest to unikalny w skali kraju, jedyny w Polsce haft czarny wykonany ściegiem łańcuszkowym. Wzory umieszczane są na rogach chust, na przyramkach, lub mankietach damskich koszul. Haft wilanowski oparty jest na symetrii, wykorzystuje motywy roślinne, głównie kwiaty. Hafty przybierały często formę drzewa życia, symbolizującego nieśmiertelność, odnawialność i niezmienność cyklu rocznego.

Urzecze to mikroregion etnograficzny, położony po dwóch stronach Wisły pomiędzy ujściami Pilicyi Wilgi, a południową częścią Warszawy. W obszarze Urzecza leży także Czersk. Określony typ osadnictwa, izolacja wiślanej doliny przyczyniły się do powstania unikatowej grupy mieszkańców, wyróżniającej się charakterystycznym budownictwem, gospodarką związaną z rybołówstwem, czy wykorzystaniem wikliny.

Dzięki powstałym pracom odkrywam relacje ze swoim rodem i miejscem, z którego pochodzą bliscy. Ornament staje się śladem pamięci. Odbite symetrycznie kompozycje wyznaczają charakterystyczne rytmy powtarzających się elementów. Wspomnienie także jest rodzajem przywoływanego wielokrotnie odbicia. Powtarzalność nabiera cech rytuału, próby zaklęcia, utrwalenia wspomnień w formie.

Wystawa w Muzeum Wycinanki jest kontynuacją ekspozycji, która odbyła się w halach wystawowych „Rafael Mihailov” w Wielkim Tyrnowie w Bułgarii, a wcześniej w Centrum Kultury i Sportu w Pruszkowie.

dr Justyna Kabala

Mam ogromną przyjemność zaprezentować w Muzeum Wycinanki w Konstancinie-Jeziornie najnowszy cykl prac dr Justyny Kabali. Obserwuję twórczość autorki już od kilkunastu lat, podziwiając jej obrazy olejne, fotografie, instalacje. Ogromnym, pozytywnym zaskoczeniem był dla mnie pierwszy kontakt z najnowszymi rysunkami artystki wykonanymi w technice cyfrowej. Ich perfekcyjne kompozycje, porządek i symetria przywodzą na myśl wcześniejsze artystyczne realizacje. Tematyka tych prac – wspomnienie odwiedzin swoich dziadków w ich gospodarstwie w Czersku nadaje im dodatkowy, lokalny kontekst, jakże istotny dla mieszkańców Konstancina-Jeziorny, Powiatu Piaseczyńskiego, Urzecza. Wystawie towarzyszyć będzie prezentacja oryginalnego, urzeczańskiego, wiklinowego wozu – półkoszka, dzięki uprzejmości Towarzystwa Opieki nas Zabytkami Oddział w Czersku.
Zapraszam Państwa do zanurzenia się w wizualny świat dr Justyny Kabali, inspirowany wspomnieniami artystki oraz kulturą Nadwiślańskiego Urzecza.

dr Aleksander Ryszka
Kierownik Muzeum Wycinanki – kurator wystawy

Organizator: Muzeum Wycinanki w Konstancinie-Jeziornie
Partnerzy: Akademia WIT, Towarzystwo Opieki Nad Zabytkami Oddział Czersk

Justyna Kabala mieszka i pracuje w Warszawie. Tworzy obrazy, rysunki, instalacje. Jest autorką ponad 50 wystaw indywidualnych i zbiorowych w kraju i za granicą: na Litwie, Słowacji, w Niemczech, Czechach, Hiszpanii, Ukrainie czy Belgii. Otrzymała liczne stypendia, nagrody i wyróżnienia, m. in. stypendium Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego i stypendium Ministra Kultury
i Dziedzictwa Narodowego.

W 2017 roku uzyskała stopień doktora w dyscyplinie sztuki piękne. W tymże roku została uhonorowana stypendium Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego za projekt pt. Trzy kolory. W 2015 roku otrzymała stypendium Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego za wybitne osiągnięcia dla doktorantów. Kilkukrotnie znalazła się w rankingu dla najbardziej obiecujących artystów do 35 roku życia Kompas Młodej Sztuki. Została wytypowana do udziału w rezydencji Nida Art Colony na Litwie, gdzie powstał cykl prac plastycznych pt. Przyjemności kolażu. W 2006 roku ukończyła Wydział Malarstwa Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie. Jest wykładowcą w Akademii WIT, gdzie prowadzi obecnie pracownię Malarstwa i Rysunku.