Jak wspomóc dzieci i młodzież w kryzysie zdrowia psychicznego? Przede wszystkim profilaktyka.
2024-02-22 |
Niedawno opublikowany raport (1) Fundacji GrowSpace ujawnił wstrząsający stan zdrowia psychicznego młodych osób. Rok 2023 był kolejnym, kiedy liczba prób samobójczych osób poniżej 18 roku życia była rekordowa – wyniosła 2139. To oznacza, że średnio sześcioro młodych ludzi każdego dnia próbowało odebrać sobie życie. Jedna trzecia młodych nie ma chęci do życia, niemal tyle samo nie akceptuje tego, kim jest i jak wygląda, a 37% badanych czuje się osamotniona (2). Jak wesprzeć nasze dzieci w burzliwym wieku dojrzewania?
Zadbać o środowisko
Miejscem, w którym młodzież spędza najwięcej czasu jest szkoła, dlatego wybór placówki edukacyjnej jest bardzo istotny dla dalszego rozwoju młodej osoby. Czy szkoła zatrudnia psychologów i pedagogów? Jak liczne są klasy? Czy możemy liczyć na to, że nauczyciele wychwycą zmiany w zachowaniu naszego dziecka? Odpowiedzi na te pytania będą cennymi wskazówkami, które pomogą nam wybrać najlepszą szkołę. Co ważne, jeśli w trakcie edukacji wystąpią poważne problemy – np. konflikty z klasą lub nauczycielem – to nie powinniśmy mieć oporów w zmianie placówki.
Uczniowie najczęściej nie radzą sobie ze stresem oraz presją społeczną. Ich wizje na przyszłość często rozmijają się z wizją rodziców. Ulgę potrafi już dać sama informacja, że nie tylko oni zmagają się z takimi problemami.
- Na przełomie podstawówki i liceum naszym głównym rozmówcą jest rodzic. Rozmawiamy o wieku dojrzewania, o tym, aby dać dziecku być dzieckiem i pozwolić na dokonywanie własnych wyborów i błędów. Często rodzice chcą bardzo chronić swoje dzieci i zabierają im symboliczne kłody sprzed nóg, a to nie na tym polega. Naszą rolą jest wysłuchać, ale stawiamy na samodzielność uczniów i tego też wymagamy od naszych rodziców – dziecko może się potknąć, ale najważniejsze, aby wstało. Można mu pomóc wstać, ale niech ono idzie dalej samo. Właśnie dzięki temu, że mamy małe klasy i jesteśmy w sumie rodziną, to wychowawca wyłapuje zagrożenia wieku dojrzewania i zespół wychowawczy na bieżąco te problemy rozwiązuje – tłumaczy Katarzyna Wójcik, szkolna psycholożka w Niepublicznym Liceum Ogólnokształcącym Fundacji Primus.
Samotność, depresyjność, problemy z odnalezieniem się w popandemicznej rzeczywistości, problemy sercowe – to najczęstsze problemy, z którymi spotykają się szkolni psycholodzy. Wójcik zauważa jednak różnice w sprawach zgłaszanych przez uczniów szkół publicznych i niepublicznych.
– W szkole niepublicznej nie narzekają na to, na co w standardowych szkołach, czyli na trudności komunikacyjne z nauczycielami. Bardzo często w rozmowach wychodzi, że u nas jest podmiotowość i podejście, dzięki któremu nie jest się anonimowym. Niektórzy przychodzą do nas po zmianie szkoły z pytaniami adaptacyjnymi, trudno jest im się przestawić z trybu „numer w dzienniku” na indywidualne podejście. Zastanawiają się, co mogą, czego nie mogą, bo nie są w tym systemie primusowskim od początku – opisuje psycholożka.
Ważne, aby zespoły psychologiczno-pedagogiczne w szkołach znajdowały czas nie tylko na bieżące rozmowy z uczniami, ale też na profilaktykę. Wiele osób wciąż nie zna podstawowych technik radzenia sobie ze stresem, ma trudności w komunikacji z rówieśnikami lub nauczycielami, coraz większym problemem stają się używki, które pozwalają na chwilę zapomnieć o bieżących kłopotach.
Spokojna przestrzeń do rozwoju w Primusie
Szkoły Fundacji Primus – niepubliczna podstawówka oraz liceum – stawiają na profilaktykę psychologiczną. Już od pierwszej klasy psycholodzy prowadzą warsztaty dla dzieci, a później młodzieży – z zakresu dobrostanu psychicznego i emocjonalnego, integracji, radzenia sobie ze stresem czy uzależnień behawioralnych. Obserwują, jakie procesy zachodzą w poszczególnych grupach.
- Nasza fundacja została założona oraz w dalszym ciągu jest tworzona przez rodziców, dlatego na bieżąco odpowiadamy na nowe potrzeby uczniów. Zdrowie psychiczne jest dla nas priorytetem, dlatego już od kilku lat nasz gabinet psychologiczno-pedagogiczny liczy aż 9 osób, w tym doradcę zawodowego czy pedagoga specjalnego. Regularnie przychodzą do nas także zewnętrzni specjaliści, którzy prowadzą warsztaty z młodzieżą z zakresu szeroko pojętej profilaktyki – mówi Agnieszka Rychlicka, prezes zarządu Primusa. – Swoje działania kierujemy także do rodziców w postaci cyklicznych spotkań z ekspertami. Chcemy, aby mogli zadać nurtujące ich pytania, skonsultować się, wiedzieć, na jakie zachowania być wyczulonym i jak reagować, aby dziecko nie zamknęło się w sobie.
Katarzyna Wójcik podkreśla, że młodzi nie mają oporów w zaglądaniu do jej gabinetu. - Jak już ktoś przyjdzie, to wraca. To jest coś, co nadaje naszej pracy sens. To znaczy, że uczeń czuje się tutaj bezpiecznie. Czasami jest tu jak na Marszałkowskiej, drzwi się nie zamykają – dodaje z uśmiechem. - Uczniowie mogą się zgłosić do nas po pomoc w każdej sytuacji, ale także przyjść po prostu i powiedzieć, że jest za głośno, albo ma gorszy dzień. Psycholog nie jest tylko od tych spraw beznadziejnych, my zachęcamy, by przychodzić do nas ze sprawami pozytywnymi, bo niektórzy nie potrafią na forum grupy podzielić się tym, co jest fajne i ważne. Uczymy młodzież dostrzegać swoje mocne strony i chwalić siebie.
Obie szkoły Fundacji Primus, znajdujące się zaraz obok stacji metra Kabaty, prowadzą nabór – liceum do klas pierwszych (ścisłych i dwujęzycznych), a podstawówka – nabór uzupełniający do klas 7. dwujęzycznych. Zachęcamy do zapoznania się z ofertą na stronie primus.com.pl.
- Zapraszamy do nas dzieci i młodzież, które chcą poczuć się podmiotowo. W Primusie stawiamy nacisk nie tylko na jakość nauki, ale także na sport i właśnie wzajemny szacunek i współpracę. Ta indywidualność przejawia się między innymi w wybieraniu przez licealistów ścieżki rozszerzeń zgodnych z ich zainteresowaniami, ale i w tym, że dyrekcja zna z imienia i nazwiska każdego ucznia naszej szkoły. – śmieje się Krzysztof Adamowicz, dyrektor szkół Fundacji Primus.
Źródła:
1. https://lgbtplusme.com/news/Wzrost-prob-samobojczych-dzieci-i-mlodziezy-w-2023
2. https://mlodeglowy.pl/wp-content/uploads/2023/04/MLODE-GLOWY.-Otwarcie-o-zdrowiu-psychicznym_-Raport-final.pdf
post sponsorowany