Kiedy stopy są przez cały dzień schowane w butach, lekceważymy pierwsze dolegliwości, pojawiającą się z niewyjaśnionych przyczyn niewygodę i zapominamy o ich systematycznej pielęgnacji. Aby cieszyć się zdrowymi i pięknymi stopami latem, już w zimie musimy się nad nimi pochylić i dokładnie im przyjrzeć. Najlepiej u specjalisty podologa.

Zima zdecydowanie nie sprzyja urodzie stóp. W tym okresie szczególnie są narażone na działanie niekorzystnych, bardzo zmiennych warunków – zarówno atmosferycznych, jak i tych panujących wewnątrz butów. Wielokrotnie ulegają przemarznięciu czy przemoczeniu, a następnie przegrzaniu, gdy pozostajemy w ocieplanych butach w pracy. Z jednaj strony rajstopy, ciepłe skarpety i ocieplane buty chronią przed zimnem, z drugiej utrudniają dostęp powietrza. Dodatkowo obecność sztucznych materiałów przyczynia się do wzmożonej potliwości. Wilgotna skóra oznacza zwiększone tarcie, co powoduje uszkodzenie naskórka i szpecące zmiany na stopach. Suche powietrze w pomieszczeniach sprawia, że na skórze może pojawić się więcej zrogowaceń, modzeli czy drobnych pęknięć w obrębie naskórka pięt.

Warto już w okresie zimowym rozpocząć terapię, która doprowadzi stopy i paznokcie do zdrowego i ładnego wyglądu. Pamiętajmy, że płytka paznokciowa stóp rośnie zdecydowanie dłużej niż u rąk. Całkowity jej odrost trwa około 12 - 18 miesięcy. W prawidłowym i fizjologicznym usunięciu wszelkich zmian w obrębie stóp pomoże odpowiednio wykwalifikowany podolog, który również dobierze odpowiednie dla naszej skóry preparaty pielęgnacyjne. Jeśli więc chcemy zregenerować stopy i paznokcie do sezonu letniego, musimy zacząć już podczas ferii zimowych.

Jakie są przyczyny powstawania zmian w obrębie stóp?

Z badań naukowych oraz praktyki podologicznej wynika, że coraz większa liczba osób, zarówno dorosłych jak i dzieci, mają problemy ze stopami. 80% dzieci rodzi się z prawidłowymi stopami, ale jedynie 20% osób w wieku dojrzałym ma zdrowe stopy. Rodzi się pytanie, dlaczego proporcja stóp zdrowych do zdeformowanych odwraca się?

Postęp cywilizacyjny wpływa niekorzystnie na ludzkie ciało, które przez wieki przyzwyczajone było do stąpania po nierównym, amortyzującym podłożu, stymulacji przez różnorodne bodźce dotykowe, a przede wszystkim do ruchu. Zwłaszcza negatywnie odbija się to na dziecięcych stópkach, które są zbyt wcześnie unieruchamiane w butach (zanim niemowlę nauczy się siadać, czy nawet stawać) lub dla odmiany pozwalamy dzieciom w wieku szkolnym lub przedszkolnym biegać wciąż boso po betonie czy kafelkach. Odrębnym problemem jest obuwie. Należy zwracać uwagę na jakość materiału, symetrię butów, wysokość zapiętka, grubość i miękkość podeszwy oraz łatwość zakładania czy zapinania buta.

Wszelkie zmiany mogą powstawać na skutek nierównomiernego rozłożenia sił na stopie wynikających z zaburzonej biomechaniki stopy, nieprawidłowości anatomicznych takich jak: płaskostopie, paluchy koślawe, palce młotkowate.
Przyczyną powstawania nadmiernej suchości i rogowacenia skóry może być niewłaściwe obuwie, nadwaga, zaburzenia układu hormonalnego oraz krwionośnego, brak higieny, niedobory witaminowe, choroby dermatologiczne.

Kiedy udać się do podologa?

Podolog zajmuje się problematyką stóp, począwszy od kwestii pielęgnacji przez problemy z paznokciami np. wrastającymi, a skończywszy na wadach stóp, które przekładają się na biomechanikę całego narządu ruchu. Stopy dla naszego ciała są tym, czym dla domu fundament czy opony dla auta. Wszelkie zaburzenia odbijają się w rezultacie na stawach skokowych, kolanowych, biodrowych, a nawet dotykają samego kręgosłupa! Dobry podolog powinien umieć ocenić nieprawidłowości w obrębie stóp oraz zlecić odpowiednie ortezy (np. wkładki ortopedyczne).

Najczęstszymi dolegliwościami, z jakimi przychodzą pacjenci to: bolesność stóp, płaskostopie, halluksy (koślawe paluchy) czy odciski, modzele i wrastające paznokcie. Mimo przykrych konsekwencji kobiety nie odmawiają sobie ciasnych butów na wysokich obcasach. Później borykają się z wrastającymi paznokciami, pękającymi piętami czy nierzadko mają w różnych częściach stopy modzele. Mężczyźni najczęściej mają problemy z potliwością stóp.

Jak wygląda badanie w gabinecie podologicznym FootMedica?

Każde badanie rozpoczyna się od zebrania szczegółowego wywiadu: dolegliwości, urazy, noszone obuwie, u dzieci brany jest pod uwagę rozwój w okresie niemowlęcym oraz oceny postawy pacjenta. Następnie przeprowadzane jest badanie na podoskopie – urządzeniu, które umożliwia oglądanie stóp „od podeszwy” w pozycji stojącej, potem wykonuje się plantograf – odbitkę stóp, by ocenić strefy największego nacisku. Kolejnym krokiem jest zbadanie ruchomości stóp i całych kończyn dolnych. Na tej podstawie można zadecydować, czy pacjent potrzebuje wkładek ortopedycznych. Czasami część stopy trzeba odpowiednio odciążyć, a czasem dociążyć. Jeśli jest taka konieczność dobierany jest rodzaj wkładki i wymagana korekta. Wkładki można wykonać w trakcie tej samej wizyty. Najczęściej pacjent otrzymuje jeszcze indywidualny program ćwiczeń.

Jak dbać o stopy na co dzień, szczególnie zimą?

Szczególnie w zimie pamiętać trzeba o noszeniu obuwia i skarpet wykonanych z materiałów oddychających, dopasowanych, nie uciskających. Stopa nie może się przegrzewać, żadne elementy zewnętrzne nie powinny jej przeszkadzać. Zwracajmy uwagę na skład materiału skarpet. Dobrze sprawdzają się te, które mają jak największą zawartość naturalnych włókien bawełnianych lub bambusowych. Niektóre skarpety zawierają również jony srebra, które zapobiegają namnażaniu się bakterii.

Należy również zadbać o to, by w pracy zmienić obuwie z tych zewnętrznych, ocieplanych na lżejsze pantofle, obcasy, baleriny lub trampki.

Niskie temperatury oraz system grzewczy sprawiają, że naczynia krwionośne zbyt gwałtownie kurczą się i rozszerzają naprzemiennie. W ten sposób bariera skórna zostaje zaburzona powodując jej przesuszenie. Systematyczne odwiedzanie gabinetu podologicznego w celu usunięcia nadmiaru warstwy rogowej naskórka oraz stosowanie specjalistycznych preparatów nawilżających i regenerujących sprawi, że skóra stanie się miękka i elastyczna.

Kupując kosmetyki pielęgnacyjne do stóp należy pamiętać, żeby były to produkty z wysoką zawartością nawilżających i natłuszczających składników aktywnych takich jak: mocznik, alantoina, aloes, masło Shea, Dpanthenol, lanolina. Składniki w preparatach przeznaczonych do stóp powinny również mieć właściwości przeciwbakteryjne i przeciwzapalne. Są to najczęściej składniki naturalne i wyciągi roślinne: propolis, olejek z drzewa herbacianego, rozmaryn, lawenda.

Jeśli podczas zimowego spaceru dojdzie do przemrożenia stóp, wówczas nie wpadajmy
w panikę i nie wkładajmy ich do gorącej wody. To może doprowadzić do popękania drobnych naczyń krwionośnych. Spokojnie przygotujmy ciepłą kąpiel - najlepiej z dodatkiem łagodzącego siemienia lnianego. W trakcie moczenia stóp możemy stopniowo zwiększać jej temperaturę, wykonać masaż i jednocześnie popijać rozgrzewający napar z imbiru, miodu i kurkumy. Moczyć stóp nie powinny osoby z zespołem stopy cukrzycowej, u których wykryto zaburzone czucie i nieprawidłowości układu krążenia. Po takim zabiegu warto stopy nasmarować odpowiednim kremem np. z dodatkiem rozgrzewającego olejku cynamonowego i założyć suche skarpetki.

Stopy stanowią fundament całego ciała, podstawę narządu ruchu. Są najbardziej złożonym i skomplikowanym jego elementem. Dbajmy o stopy przez cały rok, aby mogły nam służyć przez całe życie.

Dr n. med. Joanna Stodolna-Tukendorf – Kierownik merytoryczny sieci klinik podologicznych FootMedica (Warszawa, Kielce, Busko Zdrój)

Sylwia Śląskiewicz – specjalista podologii, klinika FootMedica (Warszawa)

FootMedica
ul. KLimczaka 1 (Royal Wilanów)
Warszawa
tel. 516 035 040
www.footmedica.pl